«Όταν τα ελαιοκομικά προϊόντα συναντούν την υγεία», ήταν το θέμα ημερίδας η οποία συνδιοργανώθηκε, στο πλαίσιο του θεσμού ΗΜΕΡΕΣ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ, από τη ΦΙΛΑΙΟΣ, το Κέντρο Επιμόρφωσης & Δια Βίου Μάθησης καθώς και τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστήμιου Δυτικής Αττικής και πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 16 Δεκεμβρίου 2023, στο Αμφιθέατρο Λύτρας, στην Πανεπιστημιούπολη Άλσους Αιγάλεω.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την βράβευση της ομότιμης καθηγήτριας Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Μέλους της Ακαδημίας Αθηνών και Επόπτριας Δημόσιας Υγείας κας Αντωνίας Τριχοπούλου, η οποία συνέβαλε, από την αρχή της δεκαετίας του 1980, στην αναβίωση σε παγκόσμια κλίμακα, του ενδιαφέροντος για την παραδοσιακή μεσογειακή – και κυρίως παραδοσιακή ελληνική – διατροφή.
Ο Πρόεδρος της ΦΙΛΑΙΟΣ Γρηγόρης Αντωνιάδης, στη σύντομη ομιλία του, αναφέρθηκε στους σκοπούς και στις δράσεις της Λέσχης, στο πλαίσιο του θεσμού «Ημέρες ελαιολάδου και ελιάς» και στον ρόλο τους στην προώθηση και προβολή του προϊόντος στις αγορές του εξωτερικού.
Χαιρετισμό απηύθυνε ο αντιπρύτανης του ΠΑΔΑ Πέτρος Καλαντώνης, εστιάζοντας στην ταυτότητα του ελληνικού ελαιολάδου και τις ξεχωριστές του ιδιότητες. Ο κ. Καλαντώνης πρότεινε τη συστηματική μελέτη και έρευνα από φορείς, ώστε να υπάρχει σύνδεση της γνώσης με την παραγωγή. Ακόμη, υποστήριξε σθεναρά την πρότασή του για καταπολέμηση της εμπορίας χύμα ελαιολάδου και κατέληξε, λέγοντας ότι «είναι καθήκον του πανεπιστημίου να αναπτύξει δράσεις με ανθρώπους που θα είναι οι πρωταγωνιστές στην προώθηση του προϊόντος».
Για την αναγκαιότητα δημιουργίας και ανάπτυξης υγειοπροστατευτικών προιόντων με βάση το ελαιόλαδο, λόγω των αντιοξειδωτικών και της προστασίας στις καρδιακές παθήσεις αναφέρθηκε ο καθηγητής του Τμήματος Δημόσιας και Κοινοτικής Υγείας της Σχολής Δημόσιας Υγείας του ΠΑ.Δ.Α Γιώργος Ζακυνθινός. Η παγκόσμια αγορά ελαιολάδου, ανέφερε, αποτιμάται σε 9,83 δισ. δολάρια ΗΠΑ. Η ανάπτυξη αυτή οφείλεται, κυρίως, στη θέση του ελαιολάδου ως μιας περισσότερο υγιεινής εναλλακτικής λύσης έναντι των λιπαρών ελαίων και των συναφών οφελών για την υγεία.
Όπως επεσήμανε, «το ελαιόλαδο περιέχει αντιοξειδωτικά, έχει αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, προστατεύει από καρδιακές παθήσεις και δεν σχετίζεται με την παχυσαρκία. Η αναγκαιότητα της δημιουργίας των υγειοπροστατευτικών προϊόντων με βάση το ελαιόλαδο απαντά και στον ανταγωνισμό της αγοράς, αφού το 75% της παγκόσμιας παραγωγής ελαίου συγκεντρώνεται στο φοινικέλαιο. Είναι ξεκάθαρο, όμως, ότι το ελαιόλαδο αναδεικνύεται σε όλο και πιο πολύτιμο προϊόν σε όλο τον κόσμο, με τεράστια δυνητική ζήτηση.
»Στην πραγματικότητα, το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο θεωρείται σχεδόν φάρμακο, χάρη στην περιεκτικότητά του σε πολυφαινόλες και άλλα φυσικά αντιοξειδωτικά. Και ακριβώς αυτή είναι η θεμελιώδης και διαφοροποιητική πτυχή που το κάνει μοναδικό τροφοφάρμακο σε σχέση με όλα τα άλλα φυτικά έλαια».
Καταλήγοντας, ο κ. Ζακυνθινός είπε ότι «αυτό είναι και το πλεονέκτημά του, που μας δίνει τη δυνατότητα να αναπτύξουμε προϊόντα υγειοπροστατευτικού χαρακτήρα. Αν αυτό το συνδυάσουμε και με νέα γνώση και καινοτόμες διαδικασίες παραλαβής, τότε σίγουρα θα κερδίσουμε τον ανταγωνισμό».
Ο επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Πολιτικών Δημόσιας Υγείας της Σχολή Δημόσιας Υγείας του ΠΑ.Δ.Α Κωνσταντίνος Κοτροκόης αναφέρθηκε στις περιπτώσεις νοθείας ελαιολάδου από άλλα σπορέλαια σε συνάρτηση με την δημόσια υγεία. Σύμφωνα με τον ίδιο, «όσο ανεβαίνει η τιμή του, άλλο τόσο θα νοθεύεται. Για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα, θα πρέπει να εφαρμόζονται συστήματα πιστοποίησης».
Η καθηγήτρια και Πρόεδρος του Τμήματος Πολιτικών Δημόσιας Υγείας της Σχολής Δημόσιας Υγείας του ΠΑ.Δ.Α Τώνια Βασιλάκου, στην εμπεριστατωμένη ομιλία της αναφέρθηκε στη σημασία του ελαιόλαδου για την υγεία των παιδιών.
Ο κ. Ιωάννης Κουμπούρος, Αν. Καθηγητής στο Τμήμα Δημόσιας και Κοινοτικής Υγείας της Σχολής Δημόσιας Υγείας του ΠΑ.Δ.Α. παρουσίασε το “OliveNet”, μια έξυπνη εφαρμογή δικτύωσης και μεταφοράς γνώσης για την υγεία με το ελαιόλαδο
Ακολούθως, δυο διακεκριμένοι και εμπειρότατοι στα θέματα του ελαιοκομικού τομέα χημικοί, ο Δρ. Εμμανουήλ Μπαρμπούνης, της εταιρίας Ν.ΑΣΤΕΡΙΑΔΗΣ Α.Ε. και ο κ. Γιώργος Σειραγάκης, Χημικός M.Sc, Γενικός Διευθυντής Food Allergens Labs, αναφέρθηκαν στις «Πολυφαινόλες και τα αντιοξειδωτικά για την υγεία και την ευεξία και τις τεχνολογικές εφαρμογές μέτρησής τους με την μέθοδο CDR Oxitester”, καθώς και στην «συμβολή του ελαιολάδου στην υγεία, με την ελαιοκανθάλη και την ελαιασίνη ως αντιοξειδωτικά συστατικά».
«Η μέθοδος CDR Oxitester ανέφερε ο Δρ Εμμανουήλ Μπαρμπούνης χρησιμοποιείται στην ανάλυση των ελαιολάδων για τον προσδιορισμό του περιεχομένου τους σε πολυφαινόλες, οι οποίες συμβάλλουν στις αντιοξειδωτικές τους ιδιότητες και στη συνολική ποιότητά τους, τόνισε ο κος Μπαρμπούνης, είναι εξαιρετικά γρήγορη και δίνει το αποτέλεσμα σε λιγότερο από πέντε λεπτά».
Για τον τρόπο προσδιορισμού της ελαιοκανθάλης και της ελαιασίνης ως ισχυρών αντιοξειδωτικών συστατικών στο ελαιόλαδο μίλησε ο Γιώργος Σειραγάκης, υπογραμμίζοντας παράλληλα και την υπολειμματικότητα των αγροχημικών, αλλά και άλλων επιβλαβών χημικών ενώσεων που υποβαθμίζουν την ποιότητα του προϊόντος.
Στις πολιτικές που απαιτούνται, ώστε να μπορεί η κοινωνία να έχει πρόσβαση στο καλό ελαιόλαδο, αναφέρθηκε η Ελπίδα Πάβη, καθηγήτρια στο ΠΑΔΑ, η οποία είπε ότι «πολλές ομάδες της κοινωνίας δυσκολεύονται να έχουν πρόσβαση σε ένα καλό προϊόν υγείας, όπως είναι το ελαιόλαδο».
Συντονιστής της εκδήλωσης ήταν ο Γιώργος Οικονόμου, γενικός διευθυντής του ΣΕΒΙΤΕΛ,
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με την ευγενική υποστήριξη των εταιριών ΑΣΤΕΡΙΑΔΗΣ ΑΕ, TUV AUSTRIA – FOOD ALLERGENS LABS, CRETAN MILL, ELEOLOGY.