Εκδήλωση με θέμα «ο έλαιοτουρισμός ως συστατικό της βιώσιμης ανάπτυξης του ελαιοκομικού τομέα», συνδιοργάνωσε η Λέσχη Φίλων Ελαιολάδου & Ελιάς ΦΙΛΑΙΟΣ, σε συνεργασία με το Τμήμα Διοίκησης Τουρισμού του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής ΠΑ.Δ.Α., στις 8 Δεκεμβρίου 2022. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο του Πανεπιστημίου με ενδιαφέρουσες εισηγήσεις, από τις οποίες προέκυψαν σημαντικά συμπεράσματα, για τη σύνδεση του τουρισμού με την ελαιοκομία. Στην εκδήλωση συμμετείχαν πολλοί φοιτητές διαφόρων σχολών, που έχουν άμεση σχέση τομέα της διατροφής και του τουρισμού.
Την εκδήλωση άνοιξε ο καθηγητής κ. Παναγώτης Καλδής Πρύτανης του ΠΑΔΑ. Αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα της γνώσης της ελαιοκομίας, μέσα από τα ερεθίσματα που μπορούν να προκύψουν, για την μελλοντική σχέση των φοιτητών με την ελιά. Αναφέρθηκε στο πάρκο ελιάς των 8 στρεμμάτων που δημιουργείται στην περιοχή του Αρχαίου Ελαιώνα, με τη συνεργασία του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, όπως επίσης και για τον ρόλο της ελιάς για την χώρα μας. Είπε επίσης ότι «η ελιά και το ελαιόλαδο είναι προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας και πρέπει να συνδεθούν με τον τουρισμό, ώστε μέσα από αυτή την σχέση να προκύψουν σημαντικά οφέλη για τους εμπλεκόμενους». Παρουσίασε την αρνητική εικόνα για το ατυποποίητο ελαιόλαδο, λέγοντας ότι «ξεπερνά το 60 με 65% και αυτό δεν τιμά κανένα από μας με αποτέλεσμα να μας πληγώνει και να μη μας κάνει υπερήφανους». Ο τουρισμός θα μπορούσε να είναι ένα βιώσιμο συστατικό τομέα και πηγή εισοδημάτων. Κλείνοντας Αναφέρθηκε στο ρόλο πανεπιστήμιο αλλά και των ειδικοτήτων που έχουν άμεση σχέση με την ελιά και το ελαιόλαδο και είπε ότι μπορεί μέσα από τις συνέργειες που μπορούν να προκύψουν να συμβάλλουν σημαντικά στην ανάπτυξη του κλάδου της ελαιοκομίας.
Στη συνέχεια το λόγο πήρε ο Γρηγόρης Αντωνιάδης πρόεδρος της Λέσχης ΦΙΛΑΙΟΣ. Παρουσίασε τη δράση της Λέσχης μέσα από καινοτόμες πρωτοβουλίες με σημείο αναφοράς την ελιά και το ελαιόλαδο στη χώρα μας. Μίλησε για τον σημαντικό ρόλο του ελαιοτουρισμού, όπου μπορεί να δώσει σημαντικά αποτελέσματα μέσα από μία δυναμική εξωστρέφειας με σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης. «Ο έλαιο τουρισμός ενισχύει πολλές δράσεις, σε συνδυασμό με το κρασί η ελιά και το ελαιόλαδο μπορεί να δώσουν ένα ξεχωριστό τόνο και να αναδείξουν τα προϊόντα σε περισσότερες και δυναμικές αγορές».
Δρόμοι της ελιάς μέσα από σύγχρονα Cluster
Κλείνοντας ο πρώτος κύκλος των χαιρετισμών, η εκδήλωση συνεχίστηκε με τον κύριο κορμό των εισηγήσεων όπου παρουσιάστηκαν ενδιαφέρουσες ομιλίες. Το άνοιγμα έκανε ο Κωνσταντίνος Μαρινάκος Επίκουρος καθηγητής του ΠΑΔΑ και πρόεδρος του Τουριστικού Οργανισμού Πελοποννήσου. Ο ίδιος αναφέρθηκε σε μία διαλεκτική σχέση μεταξύ τουρισμού πολιτισμού και ελαιοκομίας.. Ο πρωταρχικός σκοπός του οργανισμού όπως είπε είναι « η ενίσχυση της πολιτιστικής κληρονομιάς, αλλά και η προστασία και η διατήρηση των τοποθεσιών στοιχείων. Κλείνοντας υποστήριξε στo σχηματισμό ενός Cluster για την δημιουργία των Δρόμων της ελιάς ώστε να είναι περισσότερο αποτελεσματικοί οι εμπλεκόμενοι φορείς.
Στη συνέχεια το λόγο πήρε ο Γιώργος Ζακυνθινός καθηγητής ΠΑΔΑ και αντιπρόεδρος της Λέσχης φίλος. Ο τουρισμός είπε θα μπορούσε να είναι ένα βιώσιμο συστατικό στον ελαιοκομικό τομέα και πηγή εισοδημάτων. Ο ελαιοτουρισμός, δεν εξαντλείται στα θεματικά πάρκα την ελαιογαστρονομία, τα μουσεία και άλλες συναφείς δράσεις, αλλά σημαίνει επίσης συμμετοχή και εμπειρία, στη λειτουργία μιας επιχείρησης από το χωράφι στο ράφι. «Πρώτη διαδρομή συγκομιδή, αυτό θα μπορούσε να συνκεραστεί με την έλλειψη εργατικών χεριών, όπου έχει τινάξει στα ύψη του κόστους ελαιοσυγκομιδής. Τα υψηλά μεροκάματα, οι ανασφάλιστοι μετανάστες που ζουν σε άθλιες συνθήκες και παραπήγματα, τα ακριβά καύσιμα, και ο εξοπλισμός, συνθέτουν μία εικόνα ελαιοπαραγωγής χωρίς περιβαλλοντικό κοινωνικό και οικονομικό θετικό πρόσημο».
Δράσεις αγροτουρισμού μέσα από τη στρογγυλή τράπεζα
Μετά την ολοκλήρωση των εισηγήσεων ακολούθησε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης, στην οποία συμμετείχε ο Γιώργος Οικονόμου, εκτελεστικός διευθυντής και μέλος του διοικητικού συμβουλίου ΦΙΛΑΙΟΣ. Ο κ. Οικονόμου έκανε αναφορά στην έννοια του αγροτουρισμού λέγοντας ότι «μπορεί να εξελιχθεί σε διαφορές δραστηριότητες και συνεργασίες ώστε να είναι περισσότερο αποτελεσματικές». Στη συνέχεια ο Γιάννης Καρβέλας Pro Olive Oil Expert , πιστοποιημένος γευσιγνώστης ελαιολάδου και διευθυντής της εταιρείας Paratus Europe. Παρεμβάσεις έγιναν από τον Θεόδωρο Σδρούλια δημοσιογράφο, όπου παρουσίασε δράσεις αγροτουρισμού από διάφορες περιοχές της Ιταλίας συγκρίνοντας παράλληλα και τις δυνατότητες που έχει ο αγροτικός τομέας της χώρας. Τη συζήτηση στρογγυλής τράπεζας συντόνισε ο Γιάννης Σάρρος αρχισυντάκτης στην εφημερίδα Ύπαιθρος χώρα.
Η εκδήλωση έκλεισε μέσα από έναν γόνιμο διάλογο με διάφορες προτάσεις από τους συμμετέχοντες.
Συμπεράσματα- προτάσεις
Συγκεράζοντας την έλλειψη των εργατικών χεριών, με τον με τον έλαιοτουρισμό δόθηκε μία άλλη προσέγγιση πολιτισμικού χαρακτήρα για την ελαιοσυγκομιδή. Πρόταση οι Πολιτισμικοί Εργάτες Γης ως σύστοιχο αντικείμενο του ελαιοτουρισμού. Αντλώντας «πολιτισμικούς εργάτες» από τη δεξαμενή των μακροχρόνιων ανέργων καθώς και των νέων ανέργων- (ανειδίκευτο δυναμικό, δίνεται το κίνητρο της εκπαίδευσης, της αντιμισθίας και της αποζημίωσης με vouchers και προϊόντα- αγαθά της συγκομιδής. Μέσα από ένα θεσμικό πλαίσιο και αποτύπωση της σημερινής κατάστασης, θα μπορούσαμε να αντλήσουμε πόρους προκειμένου να δημιουργηθεί ένα ταμείο συνεισφοράς, από την κοινωνική αιρεσιμότητα εργατών γης, ως εργαλείο χρηματοδότησης. Η τοπική αυτοδιοίκηση με την τοπική επιχειρηματικότητα και τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, θα μπορούσε να υποστηρίξει το εγχείρημα, δημιουργώντας συνθήκες καλής διαβίωσης και φιλοξενίας των πολιτισμικών εργατών. Τέλος ειπώθηκε από τον κ Ζακυνθινό ότι ο Ελαιοτουρισμός ως υπηρεσίες πρέπει να εξυπηρετηθεί από εξειδικευμένα στελέχη. Έτσι έδωσε την ιδέα ενός Μεταπτυχιακού με τίτλο «Τροφο-τουρισμός και Τροφο-πολιτισμός Επιστήμη και Επικοινωνία»